Ο Άγιος Σώστης του Οχυρού

του Γιώργου Καρύδη

Στο νότιο ακρωτήρι του χωριού Πέρδικα υπήρχε κάποτε ο ναός του Αγίου Σώστη. Ο ναός ήταν σταυροειδής μετά τρούλου.
Από προφορική αναφορά της ιστορικού Γεωργίας Κουλικούρδη, μάθαμε ότι το 1822 μετά την νίκη κατά των Τούρκων στη θέση Δερβενάκια και Αγ​ί​ου Σώστη, τα περδικιώτικα Σώματα με οπλαρχηγό τον πρόγονό μου Κυριάκο Δ. Μούρτζη, φέρνουν την λατρεία του Αγίου Σώστη στη Πέρδικα και γίνεται σε αυτή τη θέση η πρώτη εκκλησία. Προφανώς το σημείο επιλέχθηκε για να είναι ορατό σε όλο το χωριό και να τους θυμίζει τη νίκη τους αλλά και τη βοήθεια του Αγίου στις δύσκολες στιγμές τους.

Ο παλιός Άγιος Σώστης όπως φαινόταν από το χωριό της Πέρδικας

Αεροφωτογραφία του Αγίου Σώστη του Οχυρού, το 1936

Το 1938 με την ανέγερση του οχυρού από τον Ιωάννη Μεταξά, ανακαλύπτουν ότι ο τρούλος του ναού είναι ορατός από Μέθανα και Πόρο κι γι αυτό αποφασίστηκε η άμεση κατεδάφιση του τρούλου και το βάψιμο του ναού σε χρώματα παραλλαγής.

Εδώ φαίνεται ο ναός χωρίς τον τρούλο και με τα χρώματα παραλλαγής.
φωτο: αρχείο Flemming Melin Christiansen

Το 1941 οι Γερμανοί βλέποντας ότι ο ναός συνεχίζει να φαίνεται από μακριά τον κατεδαφίζουν. Μπορεί κάποιος να δει μέχρι σ​ήμερα τα θεμέλια του ναού και κάποια δομικά υλικά του τριγύρω.
Το 1947 αποφασίστηκε η αντικατάσταση του ναού του Αγίου Σώστη. Ο ναός δεν έγινε στην παλιά του θέση για το λόγο ότι γύρω από αυτήν υπήρχαν ακόμη νάρκες, γι αυτό και ο χώρος που επιλέχθηκε ήταν στην άκρη του ακρωτηρίου που είναι και το χωριό. Για την ανοικοδόμηση του νέου ναού χρησιμοποιήθηκαν και πέτρες από τον παλιό ανεμόμυλο που βρισκόταν στο ίδιο σημείο.

Χάρτης του 1904 – Αεροφωτογραφία  του  παλιού ανεμόμυλου, το 1936.

Ο  ναός στην σημερινή του θέση.
Στη δεύτερη φωτο, πριν την αποπεράτωση του – χωρίς στέγη.
Φωτο από: ημερολόγιο του Ενοριακού Κέντρου ¨Άγιος Σώστης” Πέρδικας 

Αεροφωτογραφία του σημερινού ναού το 1965.

 Τα καραβάκια που μετέφεραν τους πιστούς από τον Πειραιά και από την Αίγινα προς την Πέρδικα για την εορτή του Αγίου Σώστη.

Στο σημείο που βρισκόταν ο παλιός ναός χτίστηκε προσκυνητάρι για να θυμίζει τη θέση του παλιού ναού.
Μέχρι σήμερα το πανηγύρι του Αγίου Σώστη είναι το μεγαλύτερο του νησιού.

Η Πέρδικα όπως φαινόταν από τον παλιό Άγιο Σώστη του Οχυρού το 1910

Γυναίκες της Πέρδικας πριν το πανηγύρι, άγνωστη χρονολογία.

Σε κατάστημα ψυχαγωγίας της Πέρδικας στο πανηγύρι του Αγίου Σώστη το 1952,  μεταξύ άλλων και  συγγενείς του Γ. Καρύδη.

Το προσκυνητάρι που υπάρχει σήμερα στη θέση της παλιάς εκκλησίας

Ο Άγιος Σώστης Πέρδικας, σήμερα.