Παραθαλάσσια, δίπλα στο φανάρι του Μπούζα γιορτάστηκε χτες βράδυ πρωτατοστατούσης της πάντα ακούραστης Φλώρας Αλυφαντή το έθιμο του Κλήδωνα. Τις πληροφορίες για το έθιμο αυτό δανειζόμαστε από την ιστοσελίδα του Γυμνάσιου Μεσαγρού
Η μαντεία του Κλήδονα ήταν πολύ διαδεμόνη σε όλη την Αίγινα και ως έθιμο διατηρείται μέχρι και σήμερα. Η διαδικασία ήταν : το βράδυ της παραμονής μιας από τις γιορτές(Αναλήψεως και 24 Ιουνίου), μια νέα κοπέλλα ή μια παντρεμένη, αφού είχε συνεννοηθεί με τον άνδρα της, ετοίμαζε τον Κλήδονα. Έπρεπε να πάρει ένα κανάτι που δεν είχε ξανά χρησιμοποιηθεί. Αυτό το κανάτι λεγόταν άσυρτο κανάτι. Στη συνέχεια πήγαινε στη βρύση και το γέμιζε με “αμίλητο νερό”. Το νερό λεγόταν έτσι, γιατί η νέα στη διαδρομή όποιον και να συναντούσε στο δρόμο ή στη βρύση δεν έπρεπε να του μιλήσει. Προηγουμένως είχε φροντίσει να μαζέψει από τα κορίτσια προσωπικά τους αντικείμενα, χωρίς όμως να την αντιληφθούν. Αυτά ήταν: δαχτυλίδια, φουρκέτες, καρφίτσες, παραμάνες, χάντρες, σκουλαρίκια, αλυσίδες, ζώνες, νομίσματα, ακόμα και φρούτα, τα οποία έριχνε μες το κανάτι με το αμίλητο νερό. Κατόπιν σκέπαζε το κανάτι με κάποιο κόκκινο ύφασμα ή και με κάποιο γυναικείο μαντίλι, που το έδενε με κλαδιά τζιτζιφιάς ή λυγαριάς στο λαιμό του κανατιού και με μια κρεμαστή κλειδαριά κλείδωνε τις άκρες του κλαδιού λέγοντας το παρακάτω ποίημα:
Κλειδώσατε τον Κλήδονα με του Αη-Γιαννιού τη χάρη,
Αύριο θα φανερωθεί ποιος είναι ριζικάρης, ή
Κλειδώσατε το Κλήδονα με του Χριστού τη χάρη,
Αύριο θα φανερωθεί ποιος είναι ο ριζικάρης.
Τα ριζικά γίνονταν σε ένα μεγάλο δωμάτιο του σπιτιού, όπου ένα παιδί που δεν ήταν ορφανό ξεσκέπαζε το κανάτι που βρισκόταν στη μέση του δωματίου από το κόκκινο ύφασμα. Γύρω-γύρω του ήταν καθισμένες οι κοπέλες που καθεμιά τραγουδούσε το εξής:
Ανοίγετε τον Κλήδονα με τ’ Αη-Γιαννιού τη χάρη
Σήμερα φανερώνεται ποιος είναι ο ριζικάρης.
Μετά το παιδί ξεκλείδωνε τον Κλήδονα, έπαιρνε ένα αντικείμενο, το έδινε στον ιδιοκτήτη του και τότε απαγγελλόταν το εξής:
Και πάλι ξανανοίγεται να βγει ο χαριτωμένος,
Μ’ όλα τα κάστρα πολεμά και βγαίνει κερδισμένος.
Έτσι το παιδί συνέχιζε να βγάζει τα πράγματα από τον Κλήδονα. Κάποιες φορές για να πάει καλά ο γάμος κάποιας νέας τοποθετούσαν το κανάτι λίγο πριν το ανοίξουν στο κεφάλι της και με αυτό τον τρόπο πίστευαν ότι η κοπέλλα θα έχει ένα γρήγορο και καλό γάμο.
ΔΙΣΤΙΧΑ ΤΟΥ ΚΛΗΔΟΝΑ
Μωρή κοπέλα με την ομπρέλα
Πάω στο μπάνιο κι αν θέλεις έλα
Μωρή κοπέλα με την ομπρέλα
Στα κατσαρά σου βάλε κορδέλα
Μωρή κοπέλα με την ελιά σου
Πάρε με βράδυ στην αγκαλιά σου
Εσύ κοιμάσαι με τη μαμά σου
Κι’ εγώ γυρίζω στη γειτονιά σου
Εσύ κοιμάσαι κι εγώ νυστάζω
Σε συλλογίζομαι κι αναστενάζω
Εσύ κοιμάσαι στην κουνουπιέρα
Κι γω γυρίζω νύχτα και μέρα
Φωτογραφίες Νικήτας Π.
