Ο Ντάντες και η λιτανεία
Από πού μας ήρθε; Άγνωστο! Και γιατί μας ήρθε; Λείψανε τόσες πολιτείες καλύτερες στην απέραντη οικουμένη, που την είχε αλωνίσει ολάκερην απάνου και κάτου χρόνια και χρόνια; Λείψανε τα ωραία χωριά και τα λιμάνια της πατρίδας του της Ιταλίας και διάλεξε το νησί μας, για να έρθει να μείνει; Μυστήριο!
Ίσαμε πενηντάρης, κοντός, καλοδεμένος, σβέλτος με ξουρισμένο πρόσωπο και μάτια γαλανά, μικρά και γρήγορα, πολύ έξυπνος, πολύ χαριτωμένος ήρθε με τη γυναίκα του, που ήτανε Ρωμιά, και με δυο τρία παιδάκια (στην Αίγινα έκανε κι άλλα!) κι εγκαταστάθηκε σ’ ένα καινούριο σπιτάκι. Είχε πολλές λίρες εγγλέζικες μαζί του. Και λεγότανε Ντάντες ντ’ Άννα.
Ρωμαίικα δεν ήξερε. Μονάχα τα βρομόλογα. Έτσι γίνεται πάντα. Στον ξένο τόπο μαθαίνει κανείς πρώτα πρώτα τις βρισιές, τις βλαστήμιες και τις αισχρολογίες. Με τα γρήγορα ματάκια του, γεμάτα αμυντική πονηρία κι ανησυχία παρακολουθούσε τους άλλους, που μιλούσανε ρωμαίικα κι από το παίξιμο των ματιών τους, από τους μορφασμούς του προσώπου τους κι από καμιά γνώριμή του λέξη από κείνες που είπαμε, καταλάβαινε αν μιλούσανε γι’ αυτόν κι αν λέγανε καλό ή κακό!
Δεν άργησε όμως να μάθει ρωμαίικα, όπως δεν άργησε να συνηθίσει και τη ρετσίνα μας, που στην αρχή την έβρισκε πικρή. Μέσα σ’ ένα χρόνο μπορούσε να νταραβερίζεται με τους Ρωμιούς της πιάτσας και της ταβέρνας και να διηγείται διάφορα απίστευτα περιστατικά της μυθιστορηματικής ζωής του. Κι ακόμα μπορούσε να μαλώνει κατά τον ελληνικό ρυθμό, δηλαδή με ξεφωνητά και με γλώσσα ροδάνι! κι ας ήτανε οι λέξεις του στραβές ή μισοφαγωμένες.
Είχε γυρίσει Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία, Γερμανία, Αλγέρι, Αίγυπτο, Βόρεια Αμερική, Νότια Αμερική κι έμεινε χρόνια πολλά στο Σαν Πάολο της Βραζιλίας. Έλεγε πως ήτανε μηχανικός κι ηλεχτρολόγος κι είχε μάλιστα κάνει αυτός την ηλεχτρικήν εγκατάσταση στο παλάτι του Κεδίβη στο Κάιρο· και πως για τούτη τη δουλειά ο Κεδίβης του έδωσε ένα δίπλωμα κι ένα μεγάλο τσεκ από λίρες. Μ’ αυτές, θαρρώ, πως ήρθε στην Αίγινα. Κι έμεινε γιατί βρήκε τη ζωή πολύ φτηνή και γιατί έλπιζε να στρώσει και καμιά δουλειά να βγάζει τα έξοδά του.
Ωστόσο οι δουλειές που έκανε, ήτανε λιγάκι τολμηρές για το μικρό νησί, αν όχι τυχοδιωχτικές. Έφερε μια κινηματογραφική μηχανή. Συνεταιρίστηκε με τον καφετζή του «Και» (έτσι λέγεται ο αριστερός λιμενοβραχίονας της Αίγινας) κι έστησε ένα μπερντέ. Στην αρχή έπαιρνε ένα δίφραγκο από κάθε άτομο. Μα το σύστημα τούτο της άμεσης φορολογίας δεν έπιασε. Γιατί ο κόσμος ύστερα από την πρώτη βραδιά δεν πήγαινε να ξαναϊδεί το ίδιο πράγμα επί εφτά μέρες. Γιατί οι ταινίες αλλάζανε κάθε βδομάδα. Τότες βάλανε σ’ ενέργεια το σύστημα της έμμεσης φορολογίας: ανεβάσανε τις τιμές των πιοτών. Μα οι πελάτες φωνάζανε: «Εμείς δε θέλουμε να ιδούμε κινηματογράφο! Εμείς ερχόμαστε δω να πάρουμε αέρα και να ρεμβάσουμε!» Έτσι γινόντανε καυγάδες κάθε βράδυ κι η πελατεία άλλαξε στέκι, έφυγε από το καφενείο του «Και» και πήγε στο καφενείο του «Κόρτε», όπου υπήρχε ο χορός, τα γυμνά μπράτσα των κοριτσιών και οι ακάλτσωτες γάμπες τους μέσα στο θαμπωτικό φως των ηλεχτρικών λαμπών!
Εξόν αυτό, κάθε πρώτη βραδιά, που άλλαζε η ταινία, όλες οι βάρκες της Αίγινας, γεμάτες τζαμπατζήδες, ερχόντανε και δένανε στο «Και» και σεινάμενες κουνάμενες στο νερό απολαμβάνανε το θέαμα χάρισμα.
Έτσι η επιχείρηση του Ντάντε ναυάγησε.
Και τότες αναγκάστηκε, τέλος σαιζόν, που ο ξένος κόσμος έφυγε πια κι οι δουλειές σταματήσανε, ν’ ανοίξει μια μπυραρία, καφενείο και χαρτοπαίγνιο μαζί, κάτου στην προκυμαία.
Μα οι Αιγινήτες δεν πίνανε μπύρα παρά μονάχα από καπρίτσιο ή για φιγούρα. Έχουνε τα ωραία τους κρασιά. Για να τραβήξει το λοιπόν πελατεία ο Ιταλός, πήρε μια σερβιτόρα καμιά εικοσαριά χρονών, ζωηρή και όμορφη, αληθινόν κόμματο! Και τ’ αποτέλεσμα: Ένα βράδυ αστράψανε οι κάμες ανάμεσα στα μερακλωμένα ναυτάκια. Κι η σερβιτόρα αναγκάστηκε να φύγει. Κι η δουλειά χάλασε.
Και τώρα ερχόμαστε στη λιτανεία.
Κάθε καλοκαίρι δέρνει την περισσότερην Ελλάδα η ξηρασία κι η ανομβρία. Οι Αιγινήτες, που περιμένουνε από τα περιβόλια τους κι από τ’ αμπέλια τους να ζήσουνε, βρίσκονται τα καλοκαίρια σε μεγάλη αγωνία όσο οι ζέστες μεγαλώνουνε. Θρήσκοι άνθρωποι δεν περιμένουνε απ’ αλλού σωτηρία παρά από το Θεό. Έτσι κάθε καλοκαίρι δε μπορεί να μη γίνει η σχετική λιτανεία. Όλος ο κλήρος κι όλος ο λαός της Αίγινας σηκώνεται στο πόδι. Μπροστά η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας και πίσου ο λαός φέρνουνε γύρα την πόλη και παρακαλάνε να τους συχωρέσει τις αμαρτίες ο Πανάγαθος και να στείλει βροχή.
Ο Ιταλός που γύρισε τον κόσμο, ήξερε από την πείρα της πολυτάραχης ζωής του πως παντού οι άνθρωποι είναι αμαρτωλοί. Δεν ήξερε όμως πως γι’ αυτό δε βρέχει ή γι’ αυτό γίνονται νεροποντές, πλημμύρες ποταμιών, σεισμοί και καταποντισμοί, φουρτούνες και αρρώστιες. Και πείνα. Άξαφνα φέτος μοναχά πεθάνανε από πείνα δυόμισι μιλιούνια άνθρωποι – μύγες!
Γι’ αυτό, άμα είδε την πομπή της λιτανείας με την εικόνα μπροστά, λένε, πως είπε:
– Μα από τούτο το ξύλο περιμένουνε βροχή;
Τι ήθελε και το είπε; Γιατί εξαιτίας του δεν έβρεξε. Έτσι τουλάχιστο διαδόθηκε σ’ όλο το νησί. Μεγάλη κατακραυγή δημιουργήθηκε ενάντιά του και η ζωή του κιντύνεψε στα σοβαρά από τους φανατισμένους θεόπληκτους. Τώρα μπορεί και να μην είπε τίποτες ο άνθρωπος! Δεν το ξέρουμε. Μα οργή λαού οργή Θεού – και τα πολλά λόγια είναι φτώχια!
Και να ξαφνικά ο Ντάντες πέφτει βαριά άρρωστος. Οι παπάδες κι οι θεοσεβούμενοι άνθρωποι πειστήκανε πως αυτός ο … προτεστάνος βλαστήμησε πραγματικά την εικόνα. Διαδόθηκε πως έπαθε… παράλυση της γλώσσας!… Θεία Δίκη, φωνάξανε όλοι. Κι ίδιο σα να πηγαίνανε κόντρα στο θέλημα του Θεού! Και τότες πάλι δε … θα έβρεχε!
