Την περασμένη Κυριακή το απόγευμα η συγγραφέας Άλκη Ζέη βρέθηκε στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Αίγινας για μια συζήτηση – γνωριμία εφ’ όλης.
Το κοινό ήταν κυρίως εκπαιδευτικοί και είχαν προσκληθεί από τη διευθύντρια και το σύλλογο διδασκόντων του 1ο Δημοτικού Σχολείου καθώς η τάξη της κ. Άννας Ρόδη ετοιμάζει ένα πρόγραμμα σχετικό με την συγγραφέα από πέρυσι και η κ. Ζέη δεν είχε κατορθώσει αυτό το διάστημα να έρθει στην Αίγινα, (εξάλλου η εκδήλωση πλαισιώθηκε από ένα power point επιμέλειας της κ. Ρόδη σχετικό με την ζωή και το έργο της προσκεκλημένης).
Παρακολουθώντας την συζήτηση ένιωθες ότι μέσα από την διάδραση ομιλήτριας – κοινού προέκυπτε ανάγλυφα ένα ζωντανό, πλούσιο πρόσωπο που πραγματικά έχει πολλά να μας πει, και με τον προφορικό του λόγο όπως και με τα γραφτά του.
Σταχυολογώντας:
-Είπε ότι οφείλει πολλά στους δασκάλους γιατί από το 1991 και μετά παρουσιάζουν το έργο της και επισκέπτεται τα σχολεία.
– Για το πρώτο της έργο «Το καπλάνι της βιτρίνας», ανέφερε πως είχε δεχθεί άσχημες κριτικές και μόνο η θεία της Διδώ Σωτηρίου την υποστήριξε και την βοήθησε να συνεχίσει να γράφει.
– Τα παιδιά, ακόμη και παιδιά αγωνιστών στην Εθνική Αντίσταση, δεν γνωρίζουν τον Εμφύλιο πόλεμο και γενικά την Σύγχρονη μας Ιστορία
Εδώ έδωσε ένα χαρακτηριστικό γεγονός άγνοιας της ιστορίας:
Είχα πάει σε ένα σχολείο και ένα παιδάκι σηκώνει το χέρι του και μου λέει: “Εγώ δεν συμφωνώ καθόλου με αυτό που έγινε στον “Μεγάλο Περίπατο του Πέτρου’’, που σκοτώσατε τον Σωτήρη”. Του απαντάω:, “μα δεν τον σκότωσα εγώ, τον σκότωσαν οι Γερμανοί”. Μου απαντάει με την σειρά του: “Εγώ σκέφτηκα ένα δικό μου τέλος”. “Και δεν μου το λες;”. “Να, βγάζει ο Γερμανός το όπλο να σκοτώσει τον Σωτήρη και εκείνη την ώρα χτυπάει το κινητό του. Αρπάζει ο Γερμανός το κινητό, τού πέφτει το πιστόλι και γλιτώνει ο Σωτήρης”. “Μα -του λέω- έχει ο Γερμανός κινητό;”. “Αν δεν έχει ο Γερμανός κινητό, κυρία Ζέη, ποιος θα ’χει;”. Φανταστείτε τι αχταρμάς γίνεται στο μυαλό των παιδιών.)
-Θαυμάζει τους εκπαιδευτικούς και ιδιαίτερα των απομακρυσμένων περιοχών και μάλιστα θεωρεί πως η διαφορά των μαθητών είναι θέμα δασκάλου και όχι αν είναι το σχολείο που πηγαίνουν ιδιωτικό ή δημόσιο..Ένας εμπνευσμένος δάσκαλος φαίνεται στα παιδιά και στο πόσο τα έχει βοηθήσει να αγαπήσουν το σχολείο.
-Σε μια ερώτηση του κ. Δημήτρη Νικολόπουλου αν πιστεύει ότι η διδασκαλία της Λογοτεχνίας όπως γίνεται σήμερα με τον χωρισμό σε ενότητες και τους πλαγιότιτλους έχει αποτελέσματα η απάντηση της είναι ότι διαφωνεί και θα πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να αγαπήσουν τα βιβλία.
-Ξεκουραζόταν όταν ήταν στα σχολεία με τη φίλη της Ζωρζ Σαρρή γιατί αυτή απαντούσε σε όλα τα ερωτήματα ακόμη κι εκείνα που απευθυνόντουσαν στην ίδια..
-Στο γράψιμο των βιβλίων της, επειδή δεν κρατούσε σημειώσεις, ζητούσε την συνδρομή της αδελφής της που είχε μνήμη ελέφαντα, ιδίως στον μεγάλο περίπατο του Πέτρου, γιατί έπρεπε το υλικό να είναι ιστορικά ακριβές.
-Αναφερόμενη σε μία φωτογραφία που την δείχνει ντυμένη φαλαγγίτισσα με την νεολαία (ήταν υποχρεωτικό) δήλωσε δεν είχε σηκώσει το χέρι της να χαιρετήσει (πράγμα που θεωρεί την πρώτη της αντιστασιακή πράξη).
-Σε ερώτηση να συγκρίνει την παιδική και εφηβική λογοτεχνία με άλλων χωρών τόνισε ότι ιδιαίτερα σε σχέση με τη Γαλλική που γνωρίζει είμαστε πίσω γιατί δεν γράφουμε για σύγχρονα προβλήματα όπως τα ναρκωτικά. (Η ίδια το έργο της, «Η Κωνσταντίνα και οι αράχνες της», το έγραψε μετά την τριετή της θητεία στο Δ.Σ του ΚΕΘΕΑ και την εμπειρία της στον χώρο αυτό.)
-Γενικά ένα βιβλίο το γράφει όταν έχει σκεφθεί μέχρι και την τελευταία του λέξη και της παίρνει περίπου πέντε χρόνια για να το τελειώσει.
-Μετά τον εμφύλιο πόλεμο υπήρξε χάσμα μεταξύ των παρατάξεων.
Μια βιωματική της ιστορία πάνω σ’ αυτό: Την είχε ελευθερώσει από τη φυλακή η γιαγιά της Αμαλίας Καραμανλή, αλλά η ίδια η Άλκη δεν ήθελε ούτε ένα τηλεφώνημα να της κάνει για να την ευχαριστήσει, τόσος φανατισμός υπήρχε με τα πολιτικά. .Αργότερα γνώρισε την Αμαλία στο Παρίσι κατά τη διάρκεια της χούντας και έγιναν και φίλες.
(Εκεί ανέφερε πως κατά τη γνώμη της η χούντα «βοήθησε» να ενωθούν στον κοινό αγώνα εναντίον της όλες οι παρατάξεις).
-Σε άλλη ερώτηση του ακροατήριου για την γνώμη της για τον Ζαχαριάδη απήντησε ότι είχε την χειρίστη γνώμη και από ένστικτο δεν τον συμπάθησε ποτέ.
-Ακόμη, μίλησε για τη ζωή της στην Τασκένδη, όπως και των άλλων Ελλήνων που βρέθηκαν εκεί, λέγοντας ότι κατά την περίοδο του Χρουστσόφ έπεσαν από τα
-Από τους συγγραφείς, τέλος, ξεχώρισε τον Στρατή Τσίρκα, τον Θέμελη, την Ζώρζ Σαρρή, ενώ η συμβουλή της στα νέα παιδιά όταν την ρωτούν πώς γίνεσαι συγγραφέας είναι: «διάβασμα,διάβασμα,
-Έχει ζήσει πολύ δύσκολες εποχές αλλά το πρόβλημα με την σημερινή είναι ότι τώρα δεν υπάρχει όραμα όπως υπήρχε και στην κατοχή ακόμη.
Κλείνοντας το σημείωμα αυτό θα ήθελα να τονίσω ότι για δεύτερη φορά σε λίγες μέρες (ως πρώτη αναφέρω την εκδήλωση στο ΓΕΛ με την Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ) διαπιστώνουμε πως είναι πολύ σημαντικές οι επισκέψεις σε σχολεία των πνευματικών ανθρώπων καθώς αποτελούν πρότυπα για όλους μας και αντιλαμβανόμαστε ότι η επιτυχία τους δεν είναι τυχαία αλλά αποτέλεσμα μιας ολοκληρωμένης προσωπικότητας και μάχιμης παρουσίας.
Αννίτα Λεούση-Χαρτοφύλακα