Συνεχίζουμε τις εκτός δρόμου διαδρομές μας στο νησί, αν και οι θερμοκρασίες της εποχής δεν ευνοούν τις πεζοπορίες. Με σύμμαχο όμως το χθεσινό αεράκι, επιλέξαμε να επισκεφθούμε και πάλι την ευρύτερη περιοχή της Παλιαχώρας που είναι πλούσια σε κτίσματα εκείνης της εποχής, σκόρπια σε δύσβατα μονοπάτια, όπως είναι και οι ανεμόμυλοι της περιοχής στο βουνό του Μπάσκου.
Ο Γιώργος Καρύδης οδηγεί και περιγράφει, και εμείς ακολουθούμε και φωτογραφίζουμε:
Ο Γιώργος Καρύδης οδηγεί και περιγράφει, και εμείς ακολουθούμε και φωτογραφίζουμε:
Φεύγοντας από τη θέση “Κουρέντης”, ακολουθώντας ανατολικά τις απότομες βραχώδεις παρυφές του βουνού Μπάσκου, βρεθήκαμε στα ερείπια του μονόχωρου καμαροσκεπή Παλιοχωρίτικου ναού του Αγίου Μάρκου, με διαστάσεις 3.30 × 5.35μ. Από το ναό σήμερα σώζεται σε κάπως καλή κατάσταση ο βόρειος τοίχος του και η κόγχη της Ιεράς Προθέσεως. Οι διαστάσεις του σωζόμενου τοίχου είναι 5,35 × 1.90 όπως καλά διατηρημένη είναι και η κόγχη του Ιερού, που εφάπτεται εξωτερικά σε μεγάλους βράχους.
Σε μερικά σημεία του τοίχου σώζεται ασβεστοκονίαμα.
Από ότι παρατηρούμε η καταστροφή του ναού προήλθε από την πτώση μεγάλων βράχων.
Σε μερικά σημεία του τοίχου σώζεται ασβεστοκονίαμα.
Από ότι παρατηρούμε η καταστροφή του ναού προήλθε από την πτώση μεγάλων βράχων.
Συνεχίζοντας τη διαδρομή μας πάντα ανατολικά, συναντάμε το Παλιοχωρίτικο μονοπάτι για την κορυφή.
Στη διαδρομή υπάρχουν κι εδώ πολλά κομμάτια κεραμικών περασμένων αιώνων. Στην ανοδική μας πορεία, συναντήσαμε ερείπια κτίσματος που δεν είναι εμφανής η χρήση του.
Στη διαδρομή υπάρχουν κι εδώ πολλά κομμάτια κεραμικών περασμένων αιώνων. Στην ανοδική μας πορεία, συναντήσαμε ερείπια κτίσματος που δεν είναι εμφανής η χρήση του.
Στο πρώτο μεγάλο πλάτωμα του βουνού Μπάσκου, με την ονομασία “Σαλιάρη” στην άκρη σχεδόν, υπάρχουν τα χαλάσματα του Αγίου Νικολάου των μύλων. Όπως και ο προηγούμενος ήταν και αυτός μονόχωρος καμαροσκεπής, με εσωτερικές διαστάσεις 5.70 × 1.70μ.. Οι τοίχοι του ναού σώζονται σε ύψος περίπου 70 πόντους, το ίδιο και η κόγχη του Ιερού.
Λίγο βορειότερα του ναού, στο ίδιο πλάτωμα, συναντάμε δύο αλώνια με διάμετρο περίπου 25 μ. Τα δυο αυτά αλώνια διαφέρουν από τα γνωστά μας αλώνια που συνήθως είναι πλακοστρωμένα. Εδώ βλέπουμε ότι είναι από φυσικό ενιαίο βράχο.
Φτάνοντας στην κορυφή του Μπάσκου η θέα είναι πανοραμική. Ακοίμητος φρουρός της κορυφής, ο τελευταίος ανεμόμυλος που παρέμεινε όρθιος. Εδώ βρίσκονταν πέντε ανεμόμυλοι της Παλιαχώρας.
Παρατηρώντας ότι έχει απομείνει, βλέπουμε ότι οι ανεμόμυλοι σχηματίζουν ένα τόξο. Είναι στραμμένοι βορειοδυτικά, με απόσταση μεταξύ τους 25 μέτρα, εκτός από τον δυτικό που απέχει 50 περίπου μέτρα από τον προηγούμενο.
Το ύψος του σωζόμενου μέχρι σήμερα ανεμόμυλου είναι 4.20μ., έχει περίμετρο 24 μ. με πάχος τοίχων 1.30μ. Το συνδετικό υλικό του είναι παρόμοιο με το υλικό του βορειοανατολικού τοίχου του κάστρου της Παλιαχώρας. Η είσοδος, όπως και των άλλων, βρίσκεται νοτιοδυτικά.
Ενδέχεται η καταστροφή τους να προήλθε από την τελευταία επιδρομή των κουρσάρων στα μέσα του 15ου αιώνα.
Το ύψος του σωζόμενου μέχρι σήμερα ανεμόμυλου είναι 4.20μ., έχει περίμετρο 24 μ. με πάχος τοίχων 1.30μ. Το συνδετικό υλικό του είναι παρόμοιο με το υλικό του βορειοανατολικού τοίχου του κάστρου της Παλιαχώρας. Η είσοδος, όπως και των άλλων, βρίσκεται νοτιοδυτικά.
Ενδέχεται η καταστροφή τους να προήλθε από την τελευταία επιδρομή των κουρσάρων στα μέσα του 15ου αιώνα.
Κείμενο: Γιώργος Καρύδης
Φωτογραφίες- Επιμέλεια: Νέλλη Πετροπούλου
