ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ

Το σπίτι των Μούρτζηδων αγωνιστών του ΄21

Written by aeginalight

του Γιώργου Καρύδη

του Γιώργου Καρύδη

Στην επανάσταση του 1821 αγωνίστηκαν πολλοί Αιγινήτες με ​ψυχικό σθένος και​ αυτοθυσία για την ελευθερία της πατρίδας μας​. ​Ανάμεσα στους Αιγινήτες αγωνιστές ​του ’21​ περιλαμβάνονται οι Περδικιώτες: ο οπλαρχηγός  Κυριάκος Δ. Μούρτζης, ο αξιωματικός Ζ΄, Φιλικός Αναστάσιος Δ. Μούρτζης  και ο υπαξιωματικός Α’  Φιλικός Μιχαήλ Δ. Μούρτζης, ιερέας, οικονόμος.

Ο Κυριάκος Δημητρίου Μούρτζης πήρε το βαθμό του υποχιλίαρχου το 1824. Αγωνίστηκε από την αρχή της Επανάστασης σε όλες τις μάχες που πήραν μέρος οι Αιγινήτες και έπεσε στην καταστροφή του Αναλάτου στις 24 Απριλίου 1827. Μετά το θάνατο του​ ​την αρχηγία του στρατού ανέλαβε ο αδελφός του Αναστάσιος Δ. Μούρτζης.

Η καταγωγή της οικογένειας Μούρτζη-Μούρτζηνου ήταν πιθανότατα από την Καρδαμύλη της Μάνης.
Το σπίτι της οικογένειας των Μούρτζηδων στην Πέρδικα της Αίγινας υπάρχει ακόμα.
Οι παραδόσεις από τους προγόνους μου, λένε ότι ήταν από τα πρώτα σπίτια της Πέρδικας, εκεί γεννήθηκαν και μεγάλωσαν γενιές και γενιές των Μούρτζηνων ή Μούρτζηδων, καπεταναίοι ​του 1821,​στρατιώτες​, ​ιερείς.
Η ηλικία του σπιτιού είναι άγνωστη. Σε αυτό γεννήθηκε και η προγιαγιά μου Μαριγώ Μ. Μούρτζη το 1868, δισέγγονη του Μιχαήλ Δ. Μούρτζη.
Ο Μιχαήλ Μούρτζης, ήταν υπαξιωματικός Α’, ιερέας και Φιλικός. Υπηρέτησε σε όλες τις μάχες που πήραν μέρος οι Αιγινήτες ως μπουλουξής επικεφαλής στρατιωτών που τους συντηρούσε και τους όπλιζε ο ίδιος ως κατηχημένος.
Σε περίοπτη θέση του σπιτιού υπάρχει πούρινη εντοιχισμένη πλάκα με ανάγλυφο σταυρό και στις πλαϊνές του πλευρές δάφνες. Παρόμοια σύμβολα συναντάμε σε ηρώα και πιθανόν να τοποθετήθηκε εκεί μετά το θάνατό του Κυριάκου Μούρτζη για να θυμίζει τη θυσία του.
Το σπίτι ήταν χτισμένο σε ένα μικρό τότε λόφο. Παρόλο που μοιάζει με τα παλιά  σπίτια της Πέρδικας έχει πολλές διαφορές. Είναι δίπατο και είχε περιτοιχισμένο περίβολο και μια μεγάλη καμαρωτή πόρτα στα ανατολικά. Από πληροφορίες που είχα από το θείο Δημήτρη Ιωάννου Λάμπρου, ο παππούς του έβγαινε από την καμαρωτή πόρτα καβάλα στο άλογο του. Πάνω από τη πόρτα υπήρχε πούρινη διακοσμητική γλάστρα. Παρόμοια είσοδος δεν υπήρχε στο χωριό της Πέρδικας.
Σχέδιο της πόρτας εισόδου
Σήμερα από αυτή την είσοδο μπορούμε να δούμε μόνο το κατώφλι της και αρκετές πέτρες της καμάρας χτισμένες στο νέο πλέον τοίχο. Δυο καμάρες υπάρχουν επίσης και στην ανατολική πλευρά του ισογείου. Στην αυλή υπήρχαν βοηθητικά κτίσματα όπως αποθήκη φούρνος στάβλος,  επίσης πηγάδι και μια πέτρινη γούρνα.
Απέναντι από την τότε καμαρωτή είσοδο της πλακόστρωσης αυλής, υπάρχει πέτρινη σκάλα που οδηγεί στον επάνω όροφο στη βάση της οποίας υπάρχει μια πολεμίστρα, που έλεγχε κάποτε την κεντρική καμαρωτή είσοδο της αυλής.
Στον επάνω όροφο υπάρχουν δυο δωμάτια, μια σάλα στη νότια πλευρά και ένα δωμάτιο με τζάκι καθημερινής χρήσης. Στη σάλα υπάρχουν κάτω από τα δοκάρια της οροφής χρωματιστές διακοσμητικές ταινίες ώχρα, μαύρο, λουλακί. Το ταβάνι και τα δοκάρια ήταν βαμμένα σε τριανταφυλλί χρώμα.
Ταβάνι (τριανταφυλλί υπόλειμμα)
Χρωματιστές διακοσμητικές ταινίες
Στις δύο γωνίες του τοίχου στη νότια πλευρά υπάρχουν διακοσμητικές γωνίες. Οι τοίχοι της σάλας ήταν βαμμένοι σε πράσινο ανοιχτό.
Τα παράθυρα στη νότια πλευρά έχουν θέα προς τα οχυρά που μεγάλη έκταση τους άνηκε.
Στο μπροστινό δωμάτιο του ισογείου βλέπουμε ότι υπάρχουν κι εδώ παρόμοιες διακοσμήσεις με την επάνω σάλα, με διαφορετικές όμως διακοσμητικές γωνίες που σχημάτιζαν δισκοπότηρα, ενώ περιμετρικά ένα μέτρο από το έδαφος υπήρχε ζωγραφιστό φυτικό διάκοσμο που σήμερα δεν υπάρχει.
Στο πίσω μέρος του ισογείου υπάρχει μεγάλο κελάρι σκαμμένο στο βράχο.
Διακοσμητικές γωνίες: αριστερά στον πάνω όροφο, δεξιά στο ισόγειο
Το σπίτι όπως φαινόταν από τον παλιό Άγιο Σώστη, στις αρχές του 1900. Πιο ψηλά από το σπίτι διακρίνεται ο μύλος της οικογένειας.
Η θέα που είχε το σπίτι στο απέναντι ακρωτήρι των μετέπειτα οχυρών.
Στην 1η φωτο φαίνεται το περιβόλι της Παναγίας
Στη 2η φωτο, το σπίτι του Γιώργου Μούρτζη και το λιοτρύβι του
Στην 3η φωτο ο παλιός Άγιος Σώστης
Αντικείμενα εκείνης της εποχής που υπήρχαν στο σπίτι: σιδερένια μπάλα μικρού κανονιού – λυχνάρι 
Πληροφορίες για τους αγωνιστές, από το βιβλίο της Γεωργίας Κουλικούρδη “ΑΙΓΙΝΑ ΙΙ. Η Αίγινα στην επανάσταση του 1821. Αιγινήτες Αγωνιστές “.

About the author

aeginalight

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.