Το ψωμί αποτελεί την βάση του καθημερινού φαγητού των Ελλήνων, από τα αρχαία χρόνια. Στις μεγάλες γιορτές δε, το ψωμί βάζει τα καλά του και κατέχει σπουδαία θέση, ανάμεσα στα εορταστικά φαγητά. Επίσης αποτελεί ένα κοινό στοιχείο του παραδοσιακού πολιτισμού όλων των ελληνικών τόπων. Το Χριστόψωμο συμβολίζει την ενότητα των μελών της Εκκλησίας και των λαών μεταξύ τους, όπως οι κόκκοι του σιταριού που ενώνονται και αποτελούν το ψωμί. Με τον ίδιο τρόπο όλη η ανθρωπότητα ενώνεται με τον Χριστό.
Σύμφωνα λοιπόν με το έθιμο οι Ελληνίδες νοικοκυρές παραμονή πριν την μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων ζυμώνουν το Χριστόψωμο, ένα ψωμί πλούσιο σε γεύση με πολλά αρωματικά υλικά και ξηρούς καρπούς, πλούσιο και στο στολισμό, με διάφορα κεντίδια. Εκτός από το ψωμί που θα κοπεί στο τραπέζι των Χριστουγέννων οι νοικοκυρές ζύμωναν και πολλά μικρά ψωμάκια εξίσου στολισμένα για να φιλέψουν τους καλαντιστές που θα έψελναν τα κάλαντα την παραμονή.
Σύμφωνα με το τυπικό ο νοικοκύρης του σπιτιού αφού το σταυρώσει τρείς φορές το κόβει και το μοιράζει σε όσους παρευρίσκονται στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι, οικογένεια και προσκεκλημένους. Εμείς φέτος διαλέξαμε να ζυμώσουμε ένα διαφορετικό Χριστόψωμο.
Γλυκό Χριστόψωμο
Υλικά
Συγκεντρώνουμε πρώτα τα υγρά υλικά
1 ½ φλιτζάνι του τσαγιού ελαιόλαδο
250 ml. λευκό ξηρό κρασί
200 ml. λικέρ μαστίχα
Χυμό από 2 πορτοκάλια, 2 μανταρίνια & 1 λεμόνι
4 κυβάκια νωπή μαγιά 25 γρ. το καθένα την οποία έχουμε διαλύσει σε 150 ml. χλιαρό νερό.
Στην συνέχεια συγκεντρώνουμε τα στερεά υλικά
1 ½ κιλό αλεύρι μίση ποσότητα σκληρό αλεύρι μισή ποσότητα μαλακό
300 γρ. ζάχαρη
10γρ. κανέλα
30 γρ. γλυκάνισο
Ξύσμα από τα 2 πορτοκάλια, 2 μανταρίνια και 1 λεμόνι
150 γρ. σταφίδες ξανθές
100 γρ. σταφίδες μαύρες
100 γρ.καρύδι ψύχα
100 γρ. φιστίκι ψύχα
Επιπλέον φτιάξαμε ένα ζυμαράκι με:
Αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
Ελαιόλαδο
Χλιαρό νερό
Για να φτιάξουμε την διακόσμηση
Για την διακόσμηση θα χρειαστούμε επίσης 5 καρύδια ολόκληρα, ασπρισμένο αμύγδαλο και τον κρόκο από ένα αυγό διαλυμένο με λίγο νερό.
Εκτέλεση
Ανακατεύουμε καλά όλα τα στερεά υλικά σε μεγάλη Μπασίνα. Σε μία άλλη Μπασίνα αναμειγνύουμε όλα τα υγρά. Στην συνέχεια ενώνουμε όλα τα υλικά μαζί και παράλληλα αρχίζουμε το ζύμωμα μέχρι όλα τα υλικά να ενωθούν και να δημιουργήσουμε μία πλούσια σφιχτή ζύμη.
Αφήνουμε την ζύμη μας για τουλάχιστον 1 ώρα σε ζεστό μέρος για να φουσκώσει. Εν τω μεταξύ φτιάχνουμε το ζυμαράκι μας (το οποίο θα χρειαστούμε για να διακοσμήσουμε το ψωμί) το ζυμώνουμε και το αφήνουμε και αυτό για ½ ώρα να ξεκουραστεί, πριν το πλάσουμε. Όταν η ζύμη μας φουσκώσει την απλώνουμε στο ταψί, που πριν έχουμε αλείψει με ελαιόλαδο.
Στο τέλος αλείφουμε το ψωμί μας με κρόκο αυγού για να πάρει ωραίο χρώμα. Το αφήνουμε σε ζεστό μέρος για να φουσκώσει άλλη ½ ώρα και το ψήνουμε στο φούρνο στους 180 βαθμούς για περίπου 1 ώρα.
Σκεπάζουμε με αλουμινόχαρτο το ψωμί μας στην αρχή του ψησίματος και λίγο πριν το τέλος αφαιρούμε το αλουμινόχαρτο για να πάρει χρώμα.
Καλή επιτυχία, και του χρόνου με υγεία,
Χρόνια πολλά!!!
Ράνια Κορναράκη – Πετρά
Ελένη Κουνελάκη
